ความรู้ของมนุษย์ เกิดขึ้นได้อย่างไร

ปรัชญาการมองโลกของมนุษย์เกิดขึ้นได้อย่างไร โดย Professor Dr Kriengsak Chareonwongsak
ทุกคนดำเนินชีวิตด้วย “ปรัชญา”

ปรัชญาการมองโลกของมนุษย์เกิดขึ้นได้อย่างไร2

ปรัชญาดังกล่าวเกิดขึ้นจากการได้รับถ่ายทอดผ่านหลากหลาย ทาง เช่น ผ่านทางอุดมการณ์ความคิดและความเชื่อตามหลักปรัชญาการเมืองหรือศาสนา เช่น คอมมิวนิสต์ เสรีนิยม เต๋า ขงจื๊อ พุทธ คริสต์ อิสลามหรือหลาย ๆ ปรัชญารวมกัน กลายเป็นความเชื่อ ค่านิยมและขนบธรรมเนียมของสังคม หรืออาจเกิดขึ้นจากประสบการณ์ชีวิต การวิเคราะห์วิจัยและการค้นพบความรู้ด้วยตนเอง การถ่ายทอดผ่านกระบวนการทางการศึกษา กระบวนการทางสังคม การอบรมสั่งสอนและความสัมพันธ์ในครอบครัว หรือเกิดจากสภาพภูมิประเทศสภาพภูมิอากาศ องค์ประกอบต่าง ๆ เหล่านี้ มีผลต่อการกำหนดกรอบความคิดหรือปรัชญาในการมองโลกของแต่ละคน ทำให้ปรัชญาการมองโลกของคนในสังคมต่าง ๆ อาจมีส่วนคล้ายกันในบางด้านและแตกต่างกันในบางด้าน
ปัจจัยการเกิดปรัชญาการมองโลกของมนุษย์
ปัจจัยดังกล่าวมีผลในการหล่อหลอมรากฐานความคิดหรือ ปรัชญาการมองโลกของคนในสังคม อันเป็นต้นเหตุของการประเมิน “คุณค่า” ด้านต่าง ๆ ของคนในสังคมว่า สังคมนั้นจะให้คุณค่าแก่สิ่งใด และตัดสินใจเลือกดำเนินชีวิตอย่างไร เราอาจกล่าวได้ว่าทุกคนเป็น “นักปรัชญา” ถึงระดับหนึ่ง ทุกคนเป็นปราชญ์ในการดำเนินชีวิตของตน เพียงแต่ว่าเขาจะเป็นนักปรัชญา “ที่ดี” หรือ “ไม่ดี” เป็นนักปรัชญาที่ “แสดงออกชัด” (explicit) หรือ “ไม่แสดงออกชัด” (implicit) เท่านั้นเอง ยกตัวอย่างเช่น คนในสังคมเดียวกันก็อาจมีปรัชญาการดำเนินชีวิตที่คล้ายกัน ซึ่งจะมีความแตกต่างอย่างชัดเจนจากสังคมอื่น เช่น ในสังคมจีนเด็กผู้หญิงมักจะได้รับการประเมินคุณค่าด้อยกว่าเด็กผู้ชาย ผลที่เกิดขึ้นคือเมื่อรัฐควบคุมการมีบุตร มารดาที่ตัดสินใจทำแท้งหรือจบชีวิตทารกเพศหญิงจึงมีจำนวนมากโดยไม่ขึ้นกับเหตุผลทางศีลธรรม ในขณะเดียวกันหากสถานการณ์เช่นนั้นเกิดในประเทศไทยหรือในอีกหลายประเทศทั่วโลก คงไม่มีการจบชีวิตทารกเพศหญิง เนื่องจากสังคมไทยให้คุณค่าเด็กทั้งสองเพศนั้นเท่า ๆ กัน เป็นต้น สังคมที่มีปรัชญาการมองโลกว่า “ชีวิตคนทุกคนมีค่าเท่าเทียมกัน” ก็จะมีผลต่อค่านิยมและพฤติกรรม สังคมนั้นจะให้สิทธิและเสรีภาพตามหลักมนุษยชนสูง คนในสังคมจะไม่ค่อยมีการแบ่งแยกชนชั้นหรือถือยศถือศักดิ์ ซึ่งแตกต่างจากคนที่มีปรัชญาการมองโลกว่า “คนบางคนมีค่ามากกว่าคนอื่น” คนในสังคมก็อาจให้คุณค่าคนที่ชาติตระกูลสูง คนที่มีฐานะดีมากกว่าคนยากจน มีการแบ่งชั้นวรรณะระหว่างคนในสังคม การเหยียดชนชั้น อันนำไปสู่ความขัดแย้งต่อสู้และอาจเกิดสงครามได้ในที่สุด